Cây Mai Vàng luôn được xem là lựa chọn của người Việt để dâng lên tổ tiên và trang trí trong ngày Tết với mục đích thể hiện sự bền vững, niềm tin và sự bình yên của cuộc sống, Họ có quan niệm mong muốn một năm mới tràn đầy hạnh phúc, sung túc và đầy may mắn. Vậy ngoài ra cây Mai Vàng còn có những có ý nghĩa đặc biệt như thế nào và cách chăm sóc để chúng ra hoa đúng mùa Tết có khó không? Câu trả lời sẽ được giải đáp ngay trong bài viết dưới đây, cùng tìm hiểu nhé!
1. Giới thiệu về cây Mai Vàng
1.1 Cây Mai Vàng là cây gì?
Trong tiếng anh, hoa Mai Vàng là Apricot Flowers và có tên khoa học là Ochna integerrima. Ngoài ra, cây mai còn có tên khác là cây hoàng mai. Cây thuộc họ Mai (Ochnaceae) và rất được yêu thích vào ngày Tết Nguyên Đán ở Việt Nam, đặc biệt là ở miền Nam.
Tại Việt Nam, cây mai có mặt chủ yếu tại những khu rừng thuộc dãy Trường Sơn, Đồng bằng sông Cửu Long, và các tỉnh Quảng Nam, Đà Nẵng, Khánh Hòa. Ở các vùng cao nguyên cũng có một số lượng ít cây sinh sống.
Cây Mai Vàng và ý nghĩa của nó
1.2 Nguồn gốc Mai Vàng
Nguồn gốc của hoa mai là từ Trung Quốc, chúng xuất hiện trên đất nước này cách đây khoảng hơn 3000 năm trước. Theo ghi chép của Phí Cung Ấn đời Minh ở sách “Trân hương bảo ngự” nói rằng: “Đắc Kỷ ái lãm hàn mai. Trụ tằng ngự tuyết đồng lãm chi”. Dịch ra có nghĩa là “Đắc Kỷ thích ngắm hoa mai trong giá lạnh. Trụ vương thường đội tuyết cùng ngắm” Thêm nữa, nó còn được coi là quốc hoa của người Trung Quốc bởi vẻ đẹp mà nó mang lại.
Hoa mai ban đầu vốn là cây hoang dại. Cây thích nghi tốt với điều kiện khí hậu nhiệt đới, khả năng sinh trưởng và phát triển tốt. Người ta nhận thấy nếu cây mai được chăm sóc cẩn thận thì hoa nở sẽ rất đẹp và cây có tuổi thọ cao.
Chính nhờ đặc điểm rụng lá vào cuối mùa đông, nở hoa khi đầu mùa xuân nên cây mai thường được trồng làm cây cảnh chơi Tết Nguyên Đán ở châu Á nói chung và Việt Nam nói riêng. Theo tư liệu cũ ghi chép lại, hoa mai của Trung Quốc được phân thành 4 loại chính, đó là: Bạch mai, Thanh mai, Hồng mai và Mặc mai.
1.3 Ý nghĩa cây Mai Vàng trong Tết người Việt
Nhiều gia đình khi chọn mai chưng Tết cho rằng, hoa mai nở rộ vào ngày mùng 1 Tết thì gia đình sẽ an nên làm ra, tài lộc như nước. Do đó, hình ảnh Mai Vàng nở đầu năm giống như một điều kỳ diệu, lan tỏa sự giàu sang phú quý cho cả khách đến thăm nhà.
Hơn nữa, dân gian còn cho rằng nếu hoa mai nở càng nhiều cánh thì tài lộc sẽ càng nhiều. Đặc biệt nếu cây mai nhà nào nở toàn hoa mai 7 cánh thì nhà đó sẽ “đại cát đại lợi”.
ý nghĩa của hoa mai vàng trong Tết người Việt
Có lẽ đây cũng được cho là một trong những lý do mặc dù tất bật với mọi thứ nhưng không ai có thể quên chuẩn bị chậu mai hay một nhành mai để dâng lên tổ tiên và trang trí trong ngày Tết. Việc trưng bày cây mai trong nhà với ý nghĩa về mặt tinh thần to lớn cho mỗi gia đình vào dịp Tết của người Việt.
2. Cách chọn cây Mai Vàng đẹp
Mai Vàng luôn là cây được lựa chọn kỹ càng nhất từ cành, lá, hoa và nụ,… Dưới đây chính là tổng hợp các cách chọn mai tốt có thể bạn sẽ cần đến như:
2.1 Gốc mai to, chắc khỏe
Một cây Mai Vàng được đánh giá là tốt và khỏe thì nó được xem là có gốc và rễ chồi lên trên lớp mặt đất một xíu. Gốc cây là phần quan trọng có vai trò nâng đỡ và nuôi dưỡng cây sinh trưởng thông qua bộ rễ được liên kết bên dưới. Vì thế, bạn nên lựa chọn những gốc mai có một phần rễ nổi lên mặt đất.
Cây mai có dáng vẻ thanh cao, thuộc loại cây đa niên, tức có thể sống và phát triển tốt đến hơn một trăm năm. Cây Mai Vàng là cây thân gỗ, nên thân cứng cáp, cành hơi giòn nhưng vẫn có thể uốn để tạo dáng cây. Thân cây xù xì và nhiều cành nhiều nhánh. Tán cây có lá thưa, nếu để phát triển tự do thì cây mọc từ hạt có thể cao tối đa tới 20 – 30m. Gốc cây khá to, và bộ rễ cây Mai Vàng lồi lõm có độ đâm sâu tới 2 – 3m
2.2 Dáng cây được tạo hình đẹp
Người sành chơi mai sẽ luôn chú trọng đến tạo hình của cây, vì thông qua đó chúng ta có thể thấy được một phần vẻ đẹp của nó. Vì thế, khi chọn dáng mai bạn nên chú ý lựa chọn những thân mai tròn trịa, cứng cáp, không bị bong tróc và mang lại vẻ thẩm mỹ cao.
Tạo hình của dáng cây Mai Vàng nó lên vẻ đẹp của nó
Lá mai là lá đơn, mọc xen kẽ so le, có phiến lá dạng hình trứng thuôn dài. Lá có màu xanh biếc nhưng mặt dưới của lá màu hơi ánh vàng.
2.3 Cành mai không bị gãy, không khô héo
Đối với cành mai, bạn nên chọn những cành chắc khỏe, không có dấu hiệu gãy hoặc khô héo để nụ và hoa mai được nuôi dưỡng một cách tốt nhất. Ngoài ra, bạn cũng nên chọn cây mai có phần cành được phân bổ đều trên thân cây, việc này giúp mai trông cân đối và đẹp mắt hơn.
2.4 Số lượng nụ vừa phải
Để cây mai có thể nở ngay đúng dịp Tết thì bạn nên chọn lựa những cây có nụ nở vừa phải, không nở quá bung và cũng không nên còn quá xanh. Ngoài ra, bạn cũng nên lưu ý số lượng nụ mai vàng phải được phân bố đều cả cây và mỗi nụ đều phải căng tròn, tươi tắn.
Hoa mai là loại hoa lưỡng tính. Hoa mọc ra từ các nách lá và tạo thành từng chùm. Ban đầu hoa mọc ra hoa cái, sau đó hoa cái sẽ nở bung ra xuất hiện những chùm nụ xanh non. Trong khoảng một tuần, nụ hoa sẽ nở thành những cánh hoa Mai Vàng tươi rực rỡ. Cấu tạo hoa mai thường có 5 cánh nhỏ và mỏng manh nhưng cũng có bông đặc biệt lên tới 9 – 10 cánh. Hoa mai thường nở trong 3 ngày sẽ tàn.
3. Cách chăm sóc Mai Vàng ra hoa đúng Tết
Tuy hoa mai thường nở vào mùa xuân nhưng do thời tiết thay đổi nên việc ra hoa cũng thất thường, dẫn đến hiện tượng cây mai nở sớm hoặc hoa mai nở trái mùa. Không phải tất cả hoa đều có thể đậu quả. Nếu hoa nào đậu thì sau khi tàn, bầu noãn của hoa sẽ phình to lên. Thời gian sau sẽ kết hạt.
Cách chăm sóc cây Mai Vàng ra đúng mùa tết
3.1 Nhiệt độ không khí từ 25 – 30 độ C
Vì lí do mai là loại cây ưa thích điều kiện khí hậu nhiệt đới nên khu vực phía Nam nước ta rất phù hợp cho việc trồng mai. Nhiệt độ phù hợp và tốt nhất cho mai nằm trong khoảng 25 – 30 độ C. Nếu quá nóng mai sẽ ra hoa sớm, hoặc quá lạnh thì mai ra muộn hơn.
3.2 Tưới nước 1 – 2 lần mỗi ngày
Nếu bạn đã có một nguồn đất tốt cho việc trồng mai thì tiếp theo nên tính toán lượng nước cung cấp cho cây mỗi ngày để đảm bảo cây sinh trưởng tốt. Mỗi ngày bạn nên tưới mai khoảng từ 1 – 2 lần là đủ, không nên tưới quá nhiều hoặc quá ít sẽ ảnh hướng đến việc nở hoa.
3.3 Tuốt lá đúng thời điểm
Quá trình nở hoa của cây mai sẽ diễn ra khi mai rụng hết lá già, khi đó các mầm hoa sẽ bung lớp vỏ trấu. Nụ xanh sẽ nở rộ sau 6 hoặc 7 ngày từ lúc bung vỏ trấu. Vì thế, việc tuốt lá đúng thời điểm là vô cùng quan trọng và nên được thực hiện giữa tháng 12 âm lịch.
Tuốt lá giúp cây Mai Vàng nhanh chóng ra hoa hơn
3.4 Đất trồng giàu dinh dưỡng
Đất trồng là yếu tố quan trọng cho sự sinh trưởng của mai. Bạn cần chuẩn bị đất có độ tơi xốp cao, dồi dào chất dinh dưỡng và đảm bảo đất không bị ngập úng. Ngoài ra, bạn có thể cung cấp thêm cho đất các nguyên liệu hữu cơ khác như mùn cưa, xơ dừa,..
Tìm hiểu thêm về cách lựa chọn bón phân gì cho mai vàng sau tết
4. Các cách khắc phục hoa nở chậm hoặc quá sớm
Nếu Mai Vàng nhà bạn có dấu hiệu nở chậm hoặc nở sớm, bạn có thể áp dụng một trong hai cách bên dưới:
4.1 Cách kích hoa nở sớm hơn
Bạn có thể tuốt lá sớm vào khoảng ngày 10 – 12 tháng Chạp (Âm lịch).
Bạn chủ động lựa chọn thời điểm tưới nước vào lúc nắng to hoặc tưới nước ấm vào lúc giữa khuya để kích thích nhiệt độ tăng lên.
Bên cạnh việc tưới nước bạn có thể tưới thêm phân NPK khoảng 5 ngày 1 lần và kèm theo việc tưới nước bình thường.
4.2 Cách làm hoa nở chậm lại
Để làm hoa nở chậm lại bạn nên tuốt lá vào khoảng 20 tháng Chạp (Âm lịch).
Bạn đặt chậu cây ở nơi mát mẻ, tránh ánh nắng trực tiếp và tưới cây bằng nước lạnh.
Bạn nên tưới nước 2 ngày một lần, có thể tưới thêm phân Urê hoặc phân NPK loãng theo liều lượng 5 ngày một lần.
Hướng dẫn cách làm hoa mai nở chậm lại
Trên đây chính là những nguồn gốc của cây Mai Vàng cũng như tất tần tật các cách chọn mai, cách kích mai ra nhanh và kìm hãm nếu hoa ra sớm hơn dự định. Hy vọng sẽ giúp bạn có những phương pháp tốt để lựa chọn cây Mai Vàng cho ngôi nhà mình và chăm sóc đúng cách nhé!